Ch piszemy:

gdy w wyrazach i formach pokrewnych wymienia się na sz, np.

piechota - pieszo,

sucho - suszyć,

głuchy - głuszyć,

mucha - muszka,

duch - dusza;

- zawsze na końcu wyrazów, np.

strach, gmach, pech, na ulicach, na kolanach, o postaciach, o samochodach.

z wyjątkiem wyrazu druh.

-  po literze s, np.

schizma, schyłek, schemat, schizofrenia, schlebiać, schludny, scholastyka, schudnąć, schodzić, schab, schron.

Literę h piszemy:

- gdy w innych formach tego wyrazu lub w wyrazach pokrewnych h wymienia się na g, ż, z, dz, np.

wahać się - waga,

druh - drużyna,

błahy - błazen,

wataha - watadze;

- w rozpoczynających wyraz cząstkach hiper-, hipo-, hekto-, higro-, np.

hiperbola, hiperpoprawny, hiperstatyczny, hiperwitaminoza, hiperinflacja,

hipoalergiczny, hipocentrum, hipodrom, hipokryta, hipochondryk, hipoteza,

hektolitr, hektopaskal, hektograf, higrometr, higroskop, higromorficzny.